การคิดดอกเบี้ยคืออะไรและมีหลักการทำงานอย่างไรบ้าง?

หลายคนอาจจะเคยได้ยินเกี่ยวกับคำว่า “ดอกเบี้ย” กันมาบ้างแล้ว แต่อาจยังไม่รู้ว่าการคิดอัตราดอกเบี้ยนั้นคืออะไรและมีความหมายอย่างไร วันนี้เราจะมาอธิบายให้ทุกคนเข้าใจไปพร้อมกันว่าการคิดดอกเบี้ยคืออะไรกันแน่ มาดูกันเลย

ก่อนอื่นต้องบอกก่อนว่าหากเรามองอัตราดอกเบี้ยในลักษณะกว้างๆนั้น การคิดอัตราดอกเบี้ยแบบที่คนทั่วไปรู้จักกันดีมีด้วยกันทั้ง 2 แบบซึ่งก็คือ

  1. ดอกเบี้ยเงินฝาก 
  2. ดอกเบี้ยเงินกู้ 

ดอกเบี้ยเงินฝากหรือที่เรียกว่าดอกเบี้ยที่ได้รับจากการฝากเงิน โดยได้รับเป็นอัตราร้อยละต่อจำนวนเงินต้นที่ได้ทำการฝากให้กับสถาบันทางการเงิน ซึ่งการคิดการคิดดอกเบี้ยแบบเงินฝากนี้จะเป็นจำนวนเงินที่ได้รับเมื่อฝากเงินครบตามจำนวนที่กำหนด โดยส่วนใหญ่แล้วจะคำนวณดอกเบี้ยเป็นรายปี และสามารถแบ่งได้ว่าเป็นดอกเบี้ยคงที่หรือดอกเบี้ยทบเงินต้น

แต่หากเรามาพิจารณาในส่วนของดอกเบี้ยเงินกู้ ดอกเบี้ยเงินกู้ก็คือการการคิดดอกเบี้ยเงินกู้ที่เกิดขึ้นหลังจากที่เราได้ทำการตัดสินใจกู้เงินจากสถาบันทางการเงิน อย่างเช่นการกู้เงินธนาคารหรือขอสินเชื่อนั่นเอง ซึ่งดอกเบี้ยดังกล่าวนี้เป็นดอกเบี้ยที่จำเป็นจะต้องจ่ายคืนนอกเหนือจากเงินต้นที่ได้เรากู้ยืมมา ดังนั้นการคิดดอกเบี้ยในรูปแบบนี้จะมีความแตกต่างกันอยู่บ้างพอสมควรกับดอกเบี้ยเงินฝาก

การคิดอัตราดอกเบี้ยเงินกู้จากแหล่งแหล่งกู้ต่างๆ

หากจะให้อธิบายเพิ่มสำหรับกรณีของการคิดดอกเบี้ยเงินกู้ที่เราพบเจอกันอยู่ในปัจจุบันนั้น ต้องบอกเลยว่ามีการคิดดอกเบี้ยที่หลายคนอาจจะยังไม่เข้าใจถึงข้อกำหนดตามที่กฎหมายได้กำหนดไว้ ซึ่งในการคำนวณดอกเบี้ยเงินกู้แบบถูกกฎหมายนั้นมีการกำหนดไว้ชัดเจนโดยแบ่งออกเป็นดังต่อไปนี้

  • การคิดดอกเบี้ยเงินกู้ในลักษณะของการกู้ยืมเงินระหว่างเพื่อนหรือบุคคลที่รู้จักโดยไม่ได้จดทะเบียนบริษัทตามที่กฎหมายกำหนด การคิดดอกเบี้ยจะอยู่ในช่วงไม่เกินร้อยละ 15 ต่อปี ซึ่งหากเกินกว่าจำนวนดังกล่าวนี้ถือว่าการคิดดอกเบี้ยผิดไปจากกฎหมาย ซึ่งในแง่ของการทำสัญญาอาจถือได้ว่าเป็นโมฆะ 
  • การคิดดอกเบี้ยจากกลุ่มบริษัทที่จดทะเบียนถูกต้องตามกฎหมายแต่ไม่ใช่สถาบันทางการเงิน เช่น ยืม line bk เป็นต้น (รูปแบบดังกล่าวนี้เราจะเรียกมันว่า Non-Bank) ซึ่งการคิดดอกเบี้ยเงินกู้จะมีอัตราสูงสุดไม่เกินร้อยละ 33 ต่อปี ซึ่งหากคำนวนการคิดดอกเบี้ยต่อเดือนออกมาแล้วจะอยู่ที่ร้อยละ 2.75 ต่อเดือน
  • การคิดดอกเบี้ยจากสถาบันการเงินประเภทจดทะเบียนในรูปแบบธนาคาร ส่วนใหญ่แล้วจะมีการคิดอัตราดอกเบี้ยไม่เกินร้อยละ 28 ต่อปี ซึ่งดอกเบี้ยเงินกู้ดังกล่าวจัดอยู่ในสินเชื่อประเภทบุคคล แต่โดยส่วนใหญ่แล้วธนาคารจำนวนมากเลือกที่จะปล่อยเงินกู้โดยการคิดดอกเบี้ยอยู่ในช่วงร้อยละ 19.99-25 ต่อปี

อยากกู้เงินที่ไหนดอกเบี้ยถูกที่สุด

เมื่อเป็นเช่นนี้หลายท่านจึงมักมีคำถามว่าแล้วควรจะกู้เงินที่ไหนดอกเบี้ยถูกที่สุด จากคำถามดังกล่าวอาจตอบได้ยากอยู่พอสมควรเพราะ การกู้เงินดอกเบี้ยถูกมักมาพร้อมกับการอนุมัติที่ยากกว่าปกติ เนื่องจากว่าผู้ให้บริการในการปล่อยสินเชื่อจะใช้วิธีการประเมินความน่าเชื่อถือเป็นหลัก ดังนั้นแหล่งเงินกู้ที่ให้วิธีคิดดอกเบี้ยที่ถูกที่สุดอาจมาจากธนาคารนั่นเอง แต่อย่างไรก็ตามหากเปรียบเทียบกับการกู้เงินออนไลน์กับการกู้เงินผ่านธนาคารนั้น แม้ว่าการกู้เงินออนไลน์จะมีการคิดดอกเบี้ยที่สูงกว่าแต่ในแง่ของการอนุมัติและขั้นตอนในการพิจารณาที่รวดเร็วจึงทำให้การกู้เงินออนไลน์ เช่น การขอสินเชื่อผ่านแอพ scb pantip มีแนวโน้มในการเข้าถึงที่มากกว่าอีกด้วย